Doe de zelftestWoordenlijst
A
Antidepressiva
Een antidepressivum is een medicijn dat gebruikt wordt om depressie te behandelen. Selectieve serotonine heropnameremmers (SSRIs) is een veelvoorkomende groep antidepressiva en bij huisartsen meestal de eerste keuze voor behandeling. Tot deze groep antidepressiva behoren o.a. citalopram, escitalopram, paroxetine, seroxat, fluoxetine en sertraline. Tricyclische antidepressiva (TCA) is een andere groep van antidressiva. Hiertoe behoren o.a. amitriptyline, clomipramine, dibenzepine en doxepine.
Aanpassingsstoornis
Een aanpassingsstoornis doet zich voor wanneer een persoon zich depressief en/of onrustig voelt als gevolg van een of meerdere identificeerbare en recente stressfactoren, zoals veranderingen in de burgerlijke staat of werkstatus, rouw, enz.
Angststoornis
Een angststoornis is een psychische stoornis gekenmerkt door onrustigheid die zo hevig is dat dit een grote invloed heeft op het dagelijkse leven. Sommige mensen die aan een depressie lijden hebben op hetzelfde moment ook te kampen met angststoornissen, maar zo goed als alle depressieve personen vertonen op zijn minst enkele symptomen van angst. Symptomen van angst zijn bijvoorbeeld extreem piekeren, zich gespannen voelen, hartritmestoornissen en misselijkheid.
Anxiolytica
Anxiolytica zijn medicijnen die angst tegengaan. De meesten behoren tot de klasse van de benzodiazepines. Er wordt aangeraden om dit soort medicijnen slechts gedurende een korte periode te gebruiken, omdat er na 4 tot 6 weken dagelijks gebruik verslavingsverschijnselen kunnen optreden. Bij oudere mensen heeft de medicatie vaak een negatief effect op hun gedrag.
B
Bipolaire stoornis
Een bipolaire stoornis is een psychische stoornis die gekenmerkt wordt door stemmingsschommelingen tussen depressie en manie of hypomanie. Deze toestand werd vroeger manische depressie genoemd (neem een kijkje in onze sectie over ‘subtypes van depressie’ in het ‘Voor iedereen’ gedeelte).
D
Dysthemie
Dysthemie is een soort chronische depressiev maar minder erg dan een zware depressie. Deze kan echter jaren duren. Dysthemie zal een persoon niet invalide maken, maar het voorkomt dat een persoon normaal kan functioneren of zich goed voelt (neem een kijkje in het gedeelte rond ‘subtypes van depressie’ in de ‘Voor iedereen’-tab). Omwille van de chronische aard van dysthemie, kunnen patiënten die lijden aan dit soort depressie betrapt worden op uitspraken zoals, “Ik ben altijd zo geweest,” of “Dit is gewoon wie ik ben”.
E
Elektroconvulsieve therapie (ECT)
ECT is een behandeling die kan werken bij zware depressies en die elektrische stroomstoten gebruikt. Het is veilig, niet pijnlijk en kan efficiënt zijn bij depressies waarbij medicijnen of therapie niet helpen.
Ernstige depressie
Ernstige (of majeure) depressie is de meest typische vorm van depressie. Deze duurt minstens 2 weken en verhindert een normaal dagelijks leven. Veelvoorkomende symptomen zijn droefheid, anhedonie (geen plezier ervaren), laag energiepeil, vermoeidheid en gevoelens van hopeloosheid.
M
Manie
Een manie is gewoonlijk een fase van een bipolaire stoornis en vertaalt zich in overmatige vreugde gekenmerkt door euforische gevoelens, sterke ongeremdheid, gedachtevlucht, ernstige slapeloosheid, toegenomen spraakzaamheid, overdreven risico’s nemen, een verhoogd libido en uitgesproken prikkelbaarheid. In extreme gevallen kan manie leiden tot hallucinaties en andere psychotische symptomen. Het kan zo ver gaan dat het iemand’s functioneren serieus in gedrang brengt en dat gedwongen opname noodzakelijk is. Een lichtere, minder verlammende vorm van manie wordt hypomanie genoemd.
N
Neurotransmittor
Een neurotransmitter is een chemische substantie in de hersenen, zoals serotonine of norepinefrine, die de communicatie tussen hersencellen mogelijk maakt. Medicijnen die gebruikt worden voor de behandeling van depressie herstellen vaak de natuurlijke verhoudingen van deze chemische stoffen.
P
Paniekaanval
Een paniekaanval is een plots gevoel van extreme angst of onrustigheid, gepaard gaande met fysieke symptomen (zoals duizeligheid, misselijkheid, hartkloppingen en een drukkend gevoel in de borststreek), dat niet veroorzaakt wordt door een direct gevaar. Paniekaanvallen komen vaak voor bij angststoornissen en kunnen ook bij depressie de kop opsteken.
Postnatale depressie
Postnatale depressie is een vorm van depressie die voorkomt bij vrouwen die bevallen zijn het jaar voor de depressie begint. Veel moeders ervaren een korte, lichte vorm van depressie 2 tot 5 dagen na de bevalling, beter bekend als de “baby blues”. Sommigen zullen echter aan een postnatale depressie lijden, een veel ernstigere toestand (een depressieve episode) die actieve behandeling en emotionele steun vraagt voor de nieuwe mama.
Psychiater
Een psychiater is een medische dokter die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van psychische stoornissen. Aangezien psychiaters dokters zijn, kunnen ze medicijnen zoals antidepressiva voorschrijven. Sommigen zullen echter ook psychotherapie aanbieden.
Psycholoog
Psychologen zijn professionals die men terugvindt op verschillende werkterreinen, zoals onderzoek, onderwijs, administratie of therapie. Klinisch psychologen zijn psychologen die gespecialiseerd zijn in behandeling. Klinisch psychologen zijn extra opgeleid en gespecialiseerd in de behandeling van psychische of emotionele stoornissen, zoals depressie en angststoornissen, meestal door middel van psychotherapie.
Psychotherapie
Bij psychotherapie kan men psychische of emotionele stoornissen (zoals depressie) behandelen door te praten met een therapeut. Dit wordt ook wel eens “gesprekstherapie” of “praattherapie” genoemd.
S
Stemmingsstabilisatoren
Stemmingsstabilisatoren zijn medicijnen die gebruikt worden om sommige vormen van depressie, zoals bipolaire spectrumstoornissen, te behandelen. Het gaat hier onder meer om lithium en medicatie die initieel gebruikt werd voor het behandelen van epilepsie-aanvallen (anti-eleptica).
